Κύκλος Εκδηλώσεων Λόγου, 19 Μαρτίου 2014
Πορφυρογένειο Ίδρυμα Αγριάς
Γενικό Λύκειο Αγριάς
Κύκλος Εκδηλώσεων Λόγου
«Το Υφάδι του Χωροχρόνου»
Ομιλητής: κ. Δημήτρης Χριστοδούλου
Τη Τετάρτη 19 Μαρτίου 2014 στις 7.30 το απόγευμα στο Αμφιθέατρο του Ιδρύματος Πορφυρογένη στην Αγριά, ο Καθηγητής Μαθηματικών και Φυσικής του Ομοσπονδιακού Πολυτεχνείου της Ζυρίχης κ. Δημήτρης Χριστοδούλου, με την ομιλία του «Το Υφάδι του Χωροχρόνου», θα μας εξηγήσει την αλληλουχία των ιδεών, που ξεκινώντας από την εσωτερική γεωμετρία επιφανειών του Gauss κατέληξαν στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Einstein.
Η ξενάγηση στις δομές του χώρου και του χρόνου θα συνεχιστεί με την αναφορά στην περαιτέρω ανάπτυξη της Γενικής Θεωρίας, αρχίζοντας από το έργο του Penrose και φτάνοντας μέχρι το πρόσφατο έργο του ίδιου του κ. Χριστοδούλου.
Δημήτρης Χριστοδούλου*
Γεννήθηκε στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 1951. Τον Ιανουάριο του 1968 έγινε δεκτός στο Πανεπιστήμιο Princeton ως φοιτητής στο τμήμα Φυσικής υπό την καθοδήγηση του καθηγητή John Wheeler. Τον Σεπτέμβριο του 1968 άρχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές του εκεί και δυο χρόνια αργότερα έγραψε την πρώτη του επιστημονική εργασία. Το Μάιο του 1971 αποφοίτησε με διδακτορικό δίπλωμα στη Φυσική. Το φθινόπωρο του 1977 όταν βρισκόταν στην Γερμανία, με την ενθάρρυνση του καθηγητή στράφηκε στα Μαθηματικά, προσπαθώντας να λύσει προβλήματα που προκύπτουν στη γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν. Το διάστημα 1977-1981 μελέτησε μαθηματική ανάλυση στο Παρίσι υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας Yvonne Choquet-Bruhat.
Το φθινόπωρο του 1981 επέστρεψε στην Αμερική, ως επισκέπτης ερευνητής στο Ινστιτούτο Courant του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Το διάστημα 1981-1986 μαθήτευσε στον μεγάλο Κινέζο μαθηματικό Shing Tung Yau, από τον οποίο έμαθε διαφορική γεωμετρία και ιδιαίτερα τον συνδυασμό γεωμετρίας και ανάλυσης σε αυτό που σήμερα ονομάζεται γεωμετρική ανάλυση, και στο οποίο ο Yau υπήρξε πρωτεργάτης. Η έκτοτε συμβολή του κ. Δημήτρη Χριστοδούλου στα Μαθηματικά μπορεί να συνοψιστεί ως η επέκταση της γεωμετρικής ανάλυσης από το αρχικό πεδίο των μερικών διαφορικών εξισώσεων ελλειπτικού τύπου, στο πεδίο των μερικών διαφορικών εξισώσεων υπερβολικού τύπου, με σκοπό την επίλυση προβλημάτων που προκύπτουν στην Κλασική Φυσική του συνεχούς, δηλαδή στη μηχανική των ρευστών και στη γενική θεωρία της σχετικότητας.
Το 1985 έγινε Καθηγητής Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο Syracuse, και το 1988 επέστρεψε στο Ινστιτούτο Courant ως Καθηγητής Μαθηματικών. Το 1992 επέστρεψε στο Πανεπιστήμιο Princeton, από όπου είχε αποφοιτήσει πριν 21 χρόνια, ως Καθηγητής Μαθηματικών, θέση την οποία κράτησε ως το 2001. Από τότε μέχρι σήμερα κατέχει τη σημερινή του θέση, Καθηγητής Μαθηματικών και Φυσικής του Ομοσπονδιακού Πολυτεχνείου της Ζυρίχης.
Οι σημαντικότερες διακρίσεις με τις οποίες έχει τιμηθεί είναι τρεις. Το 1993 τιμήθηκε με το βραβείο MacArthur για το μαθηματικό του έργο και την εφαρμογή του στη Φυσική, βραβείο με το οποίο έχουν τιμηθεί ο ίδιος ο Yau και άλλοι διακεκριμένοι Μαθηματικοί όπως ο Wiles και ο Gelfand. Το 1999 τιμήθηκε με το βραβείο Bocher, το μεγαλύτερο βραβείο της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρίας, με το οποίο έχουν τιμηθεί στο παρελθόν μερικοί από τους σημαντικότερους Μαθηματικούς του 20ου αιώνα, όπως ο Morse, ο Wiener, ο von Neumann, ο Cohen, ο Nirenberg, και ο Calderon. Το 2011 τιμήθηκε με το βραβείο Shaw για τη μαθηματική επιστήμη "για το πρωτοποριακό έργο του στις μη-γραμμικές μερικές διαφορικές εξισώσεις στην Λορεντζιανή Γεωμετρία και την εφαρμογή τους στη γενική θεωρία της σχετικότητας". Το βραβείο αυτό, που αθλοθετήθηκε το 2004, απονέμεται στο Χονγκ Κονγκ, και είναι ένα από τα δυο σημαντικότερα στον κόσμο στη μαθηματική επιστήμη. Το άλλο είναι το βραβείο Abel, που αθλοθετήθηκε το 2003 και απονέμεται από την Νορβηγία. Στους τιμηθέντες με το βραβείο Shaw περιλαμβάνονται ο μεγάλος Κινέζος γεωμέτρης Chern, ο Andrew Wiles, που απέδειξε το περίφημο τελευταίο θεώρημα του Φερμά στην θεωρία των αριθμών, και ο μεγάλος Ρώσος μαθηματικός Vladimir Arnold. O κ. Χριστοδούλου μοιράστηκε το βραβείο με τον φίλο του Richard Hamilton, ο οποίος τιμήθηκε για τη συμβολή του στην επίλυση της περίφημης εικασίας του Poincare στην τοπολογία. Ο κ. Χριστοδούλου είναι μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών, καθώς και της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ.